Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą w Wielkiej Brytanii jako osoba samozatrudniona lub masz inne dochody poza etatem, możesz spotkać się z obowiązkiem płacenia tzw. zaliczek na poczet przyszłego podatku – czyli Payments on Account (PoA). Dla wielu przedsiębiorców to zaskakujące i często niejasne zobowiązanie. W tym wpisie wyjaśniamy, czym są te zaliczki, kogo dotyczą i – co najważniejsze – jak można je zmniejszyć, jeśli Twoje dochody spadły.

Czym są Payments on Account?
HMRC (brytyjski urząd skarbowy) wymaga od niektórych podatników, aby wpłacili część należnego podatku za przyszły rok podatkowy z góry. Dzieje się tak wtedy, gdy w danym roku podatkowym do zapłacenia masz ponad 1,000 funtów podatku, a większość Twojego podatku nie jest pobierana automatycznie (czyli np. nie pracujesz na etacie).
Zaliczki te płaci się w dwóch ratach:
pierwsza do 31 stycznia,
druga do 31 lipca.
Obie raty wynoszą zazwyczaj po 50% całkowitego podatku zapłaconego za ostatni zakończony rok podatkowy.
Przykład:
Załóżmy, że Twój podatek za rok 2023/2024 wyniósł 2,000 funtów. HMRC założy, że w roku 2024/2025 zarobisz podobnie, więc zażąda dwóch zaliczek po 1,000 funtów – jedna w styczniu 2025, a druga w lipcu 2025.
Jeśli rzeczywisty podatek za rok 2024/2025 okaże się wyższy, dopłacisz różnicę do końca stycznia 2026. Jeżeli natomiast będzie niższy – HMRC odda Ci nadpłatę lub zmniejszy przyszłe zaliczki.
Dlaczego wiele osób nie wie o tym wcześniej?
System Self Assessment w UK potrafi zaskoczyć – w pierwszym roku działalności zaliczki często nie są wymagane, ale po pierwszym rozliczeniu HMRC od razu dolicza zaliczki na następny rok. To sprawia, że pierwszy termin płatności bywa podwójnie bolesny – płacisz zarówno podatek za przeszłość, jak i zaliczkę na przyszłość.
Jak obniżyć Payment on Account?
Jeśli przewidujesz, że w kolejnym roku podatkowym Twoje dochody będą niższe – masz prawo wnioskować o obniżenie zaliczek. Można to zrobić:
Online przez konto HMRC (Government Gateway),
Przez aplikację mobilną HMRC,
Poprzez formularz SA303 (w wersji papierowej lub online),
Z pomocą księgowego.
Ważne: trzeba mieć uzasadnienie – np. zmniejszenie dochodów, zawieszenie działalności lub dodatkowe koszty uzyskania przychodu. Jeśli HMRC uzna, że celowo zaniżyłeś zaliczki, a jednak powinieneś był zapłacić więcej – może doliczyć odsetki.
Czy zawsze warto obniżać zaliczki?
Nie zawsze. Jeśli Twoje dochody utrzymają się na podobnym poziomie jak rok wcześniej, obniżenie zaliczek tylko odłoży problem – zapłacisz potem większą kwotę w kolejnym roku. Dlatego decyzję warto dobrze przemyśleć lub skonsultować z biurem księgowym.
Potrzebujesz pomocy?
56 Accountancy oferuje wsparcie w rozliczeniach Self Assessment, obliczaniu zaliczek PoA i składaniu wniosków o ich redukcję. Niezależnie od tego, czy dopiero zaczynasz działalność, czy prowadzisz firmę od lat – pomożemy Ci zaplanować podatek tak, by uniknąć niespodzianek.
Skontaktuj się z 56 Accountancyi dowiedz się, jak skutecznie zarządzać swoimi zobowiązaniami podatkowymi w UK. Tamara Kuzminska - 56 Accountancy

